Salmonella?
In 2016 brachten we een nieuwsbrief uit waarin we beschreven wat een Salmonella-infectie is en welke maatregelen je kan nemen. Toch is het misschien niet altijd duidelijk wat er gaande is. Tijdige communicatie met de dierenarts en enkele tips kunnen misschien helpen.
Controle samen met de dierenarts
Voor een ziek koppel is het altijd belangrijk contact op te nemen met de dierenarts. Aangezien een Salmonella infectie een stevige indruk achterlaat gebeurt het na een eerdere infectie ook vaker dat er onterecht aan gedacht wordt. Controleer bij twijfel samen met je dierenarts de koppel en bevestig of ontkracht je vermoeden door een zorgvuldig onderzoek en aanvullend (laboratorium) onderzoek.
Enkele belangrijke indicatoren van Salmonella zijn: een stil koppel, zieke dieren met hoge koorts (>41 graden), plots sterke daling melk- en/of ruwvoeropname, evnetueel sterk afwijkende mest; tot waterdun, slecht verteerd, slijm of bloedbijmenging, vaak stinkend. Kalveren reageren slecht op een behandeling voor BRD (luchtwegen). De infectie is vaak gelocaliseerd in bepaalde delen in de stal of slechts in enkele hokken in de stal (afdelingen – hokken -deelkoppels).
Bevestiging van het vermoeden
Het aantonen van de kiem is van groot belang. De keuze: welke kalveren in aanmerking komen voor onderzoek en welke onderzoeken uitgevoerd dienen te worden, dient zorgvuldig te gebeuren. De gevoeligheid aan antibiotica varieert sterk, tijdig beginnen met (aanvullend) onderzoek is daarom van groot belang. Blijkt achteraf de gekozen behandeling effectief, des te beter. Werkt de behandeling onvoldoende en moet je dan nog beginnen met aanvullend onderzoek dan verlies je te veel kostbare tijd!
Communicatie
Ook voor jezelf en de dierenarts is het goed een vermoeden te bevestigen om alle nodige maatregelen te nemen. Een van die maatregelen is ook het informeren van de belanghebbende partijen zoals de vertegenwoordiger, het slachthuis en het verplichte meldpunt besmettelijke dierziekten van de overheid. Salmonella is een aangifteplichtige ziekte en zoönose (het is van dier op mens en van mens op dier overdraagbaar)!
Als dierenarts zijn wij verplicht een ziekte veroorzaakt door Salmonella spp. te melden aan het meldpunt besmettelijke dierziekten. Neem ook altijd zelf even contact op met de eigenaar of, indien je zelf eigenaar bent, met het slachthuis. Een ziekte veroorzaakt door Salmonella spp dient altijd vooraf aan het slachthuis gemeld te worden (en op VKI formulier). Zo vervullen we samen onze rol in de productie van veilig voedsel!
Denk verder ook aan de geldende hygiënemaatregelen:
Verzorg de zieke kalveren als laatst en werk indien mogelijk met aparte kleding en materialen. Voorkom zo versleping naar andere delen van het bedrijf. Let vooral ook op voor mensen met verminderde weerstand, bijvoorbeeld kleine kinderen. Laat deze niet op stal komen.
Indien u zelf klachten heeft, die wijzen op een Salmonella-infectie, neem dan contact op met uw huisarts.
GLOET
Wil je zelf situaties op stal structureel analyseren? Gebruik de GLOET methode. Je leert hier alles over in module 2 van E-veal. Als we GLOET toepassen op salmonella dan krijgen we onderstaande situatie:
Gedrag: erg ziek beeld, sloom, platliggers
Lucht en Luchtwegen: Salmonella dublin lijkt soms op borst buikvlies – kalveren met diarree gaan sneller ademen door verzuring
Omgeving en ontlasting: vooral Salmonella typhimurium geeft heel vieze mest – soms met zogenaamde pseudomembranen, dat zijn stukjes afgestorven darmoppervlak.
Ernst: heel ernstig beeld wat snel erger wordt, kalveren worden snel mager en bij hokgenoten snelle besmetting
Temperatuur: zoals eerder gemeld hebben besmette kalveren heel hoge koorts, ook de hokgenoten hebben koorts voor ze ziekte tonen. Enkel wanneer het kalf uitgedroogd raakt kan deze koorts omslaan in ondertemperatuur (koude bek – koude oren).