Nieuwsbrief mei 2008: Reiniging en desinfectie
Om gezondheidsrisico’s in een volgende ronde te verminderen is een grondige reiniging en desinfectie van de stal een voorwaarde. De gezondheidsrisico’s liggen bij vleeskalveren vooral in de periode dat de meegekregen afweer van de moeder(de maternale immuniteit) afneemt en de eigen weerstand van de dieren nog onvoldoende is. Dit is bij kalveren de periode van opzet tot een leeftijd van ongeveer 12 weken op stal. Door reiniging en desinfectie zal het kiemgetal (het aantal bacteriën), het aantal virussen en parasieten afnemen.
Over het algemeen kan men stellen dat door reiniging het kiemgetal tot 15% daalt en dat als er desinfectie op volgt nog maar een kiemgetal van ongeveer 5% overblijft.
Bij varkens is in onderzoek duidelijk aangetoond (Hunneman en Tielen, 1978) dat na grondige reiniging en desinfectie het % tomen met diarree drastisch afneemt.
Voor een goed effect van de reiniging en desinfectie van de stal (en de voerkeuken) is het belangrijk als volgt te werken:
-
Geen dieren meer in de stal aanwezig
-
Losse inventaris verwijderen en elders behandelen
-
Voerresten uit troggen halen
-
Paden met de bezem schoonmaken
-
Inweken met water evt met een toegevoegd reinigingsmiddel
-
Grondig reinigen met de hoge drukspuit
-
Stal laten drogen gedurende enkele uren tot dagen ( evt. doorventileren om deze periode te korten)
-
Desinfecteren met een goedgekeurd desinfectans
-
De stal naspoelen met water om desinfectans te verwijderen
-
De stal goed laten drogen. De stal moet goed droog zijn, voordat er weer kalveren in kunnen.Het hele proces kan enkele dagen in beslag nemen en is bij een korte leegstand moeilijk uitvoerbaar.
Reinigingsmiddelen
Bij de reiniging kan gebruik gemaakt worden van een toegevoegd reinigingsmiddel. Zo zijn er:
-
Zure reinigingsmiddelen; kalkaanslag (en roest)
-
Neutrale reinigingsmiddelen; dagelijks gebruik
-
Alkalische reinigingsmiddelen; voor mest en voerresten. Deze reinigingsmiddelen zijn er ook in schuimvorm. Schuimvormige middelen hebben een betere hechting.
Desinfectiemiddelen
Bij desinfectie wordt het aantal ziekteverwekkende micro-organismen (bacteriën,virussen, mycoplasma’s, parasieten etc) tot een aanvaardbaar laag niveau teruggebracht. Dit gebeurt in de veehouderij middels een desinfectiemiddel. Een desinfectiemiddel mag alleen gebruikt worden als het in Nederland is toegelaten. Een toegelaten middel heeft een 4 of 5 cijferig getal + N nummer. Dit dient altijd op het etiket vermeld te staan.
Er zijn verschillende soorten desinfectiemiddelen. Desinfectiemiddelen worden ingedeeld op basis van de werkzame stof. De werkzame stof bepaalt de werking van het middel.
| groep | voorbeeld | werkzaam tegen | opmerkingen |
| alcoholen | bacteriën,sporen, virussen | alleen kleine opp. toegestaan | |
| aldehyden | formaline | bacteriën,sporen, virussen | |
| alkaliën | natronloog | bacteriën,sporen, virussen | stallen,schoeisel |
| halogenen | chloramine (Halamid) | bacteriën,sporen, virussen | schoon materiaal |
| opp. aktieve verbindingen | quartenaire ammoniumbase | enkele bacteriën, enkele virussen, coccidiën | |
| fenolen | kresol | bacteriën, enkele virussen | vloeren |
| zuurstofafspl. stoffen | perazijnzuur | bacteriën, virussen | desinfectie goedwerkend bij koude omstandigheden |
Natronloog en formaldehyde zijn de meest effectieve desinfectiemiddelen. Natronloog kan echter materialen in de stal ernstig aantasten. Formaldehyde is schadelijk voor de gebruiker.Het kan de slijmvliezen van de gebruiker aantasten. Het kan alleen gebruikt worden in lege ruimten die goed afsluitbaar zijn, zoals in de pluimveehouderij.
Quartenaire ammoniumverbindingen zijn niet werkzaam tegen ‘naakt’virussen zoals MKZ, enterovirussen. Fenolen zijn niet werkzaam tegen alle bacteriën en virussen. Bovendien zijn fenolen giftig en slecht afbreekbaar.
Chloorverbindingen werken over het algemeen goed, wel moet er eerst grondig gereinigd zijn voor een optimale werking en zijn het minst schadelijk voor de gebruiker. Hierdoor wordt dit middel zeer veel gebruikt in de veehouderij.
Over het algemeen werken desinfectiemiddelen beter bij hoge omgevingstemperaturen. Uitzondering hierop is perazijnzuur, welke nog een werking heeft bij -20 graden celsius.
Voorzorgsmaatregelen gebruik reinigings- en desinfectiemiddelen
- Lees de bijsluiter voor gebruik en kijk of het middel is toegelaten
- Handel volgens de bijsluiter, waar is het voor geregistreerd en wat is de dosering. Overdosering leidt niet tot een beter resultaat.
- Neem uw veiligheid in acht en gebruik beschermingsmiddelen (geschikte kledij,mondkapje en handschoenen)
Als U zich aan deze punten houdt kan dit de gezondheidsstatus van uw bedrijf verbeteren en daarmee het niveau van dierenwelzijn en economische rentabiliteit