Lumpy Skin Disease rukt op – wat moet u weten?
Door klimaatverandering en toenemende insectendruk krijgen we in Europa te maken met dierziekten die we hier tot voor kort niet zagen. Eén daarvan is Lumpy Skin Disease (LSD), een virale ziekte bij rundvee die zich razendsnel verspreidt via stekende insecten, net als Blauwtong. In deze nieuwsbrief leest u wat LSD is, waar het voorkomt, en vooral: wat kunt u als veehouder doen.
LSD: van Afrika naar Europa
Lumpy Skin Disease is een virusziekte die oorspronkelijk alleen in Afrika voorkwam. Inmiddels zijn er uitbraken gemeld in Italië en Frankrijk(juni 2025).
Het virus wordt voornamelijk overgedragen via stekende insecten zoals steekvliegen, stalvliegen en muggen. Hierdoor vormt het warme zomerseizoen met veel insecten een groot risico op verspreiding.
Situatie in juli 2025:
- Uitbraak in Italië (Sardinië) en Frankrijk
- Nederland is vrij, maar het risico op insleep via insecten of diertransporten is reëel
- Meldplichtig bij verdenking
Wat zijn de symptomen van LSD bij kalveren?
Let op de volgende verschijnselen:
– Hoge koorts (tot 41°C)
– Harde, pijnlijke knobbels op de huid, vooral op hals, rug, poten en uier
– Zwelling van de lymfeklieren
– Neus- en ooguitvloeiing
– Oogontstekingen
– In sommige gevallen huidzweren, kreupelheid of sterfte
Hoe verspreidt het zich?
– Via stekende insecten (vooral muggen en steekvliegen zoals de stalvlieg)
– Via direct contact tussen runderen (lichaamsvloeistoffen, snot, speeksel en wondvocht)
– Vooral in de warme maanden risico op verspreiding
De verspreiding via insecten maakt beheersing lastig, zeker bij warm en vochtig weer. Klimaatverandering speelt hierin een duidelijke rol: insectenseizoenen worden langer en intensiever.
Wat kunt u doen?
Let op symptomen bij uw runderen, zeker in de zomer
Bestrijd insecten actief in en rondom de stal. Denk hierbij aan gierkelders, stilstaand water en mest.
Gebruik insectenwerende middelen zoals pour-on voor dieren, madendodende middelen en/of stalsprays
Melden bij verdenking: LSD is aangifteplichtig en dient gemeld te worden.
Behandeling is niet mogelijk, gezien de aangifteplicht van de ziekte,
Is er een vaccin?
Ja, er bestaat een levend vaccin tegen LSD. Deze is echter niet geregistreerd in Europa. Maar bij bestrijding van de ziekte kan hier llandelijk door de overheid wel gebruik van gemaakt worden. Echter heeft dit wel mogelijke consequenties voor de export.
Vroege herkenning is cruciaal. Blijf alert op huidklachten bij runderen – en onderschat de rol van insecten en hygiëne niet.