Het toedienen van orale medicamenten en voedingssupplementen
In de kalverhouderij worden medicamenten en voedingssupplementen toegediend door injectie of oraal (via de bek). Bij orale toediening wordt de medicatie en voedingssupplementen (medicamenten) bij voorkeur door de melk verstrekt. Via de melk is de opname door de kalveren namelijk beter te monitoren.
Om zorg te dragen voor een goede verstrekking dient men rekening te houden met de volgende zaken:
- De kwaliteit van het water
- Wijze van toedienen en verstrekken medicamenten
- De medicamenten en eigenschappen van de medicamenten
De kwaliteit van het water
Water kan afkomstig zijn uit een eigen bron, of betrokken worden van een drinkwaterbedrijf. Bij een eigen bron dient men erop bedacht zijn dat de kwaliteit van het water kan variëren afhankelijk van de bron, tijd, de locatie en de diepte. Dit kan variëren in zowel de hardheid als gehaltes van mineralen zoals bijvoorbeeld ijzer en mangaan. Daarnaast kan een bron vervuild zijn, waardoor er ongewenste bacteriën aanwezig zijn. Niet alleen de bron kan vervuild zijn ook het leidingwerk in de stal kan “vervuild” zijn. Zowel de aanwezige mineralen als bacteriën (kiemgetal) kunnen effect hebben op de werking van de toegediende medicamenten.
Binnen Vitaal Kalf is er jaarlijks de verplichting om het water van de eigen bron (indien aanwezig) en aan het eind van de leidingen te laten onderzoeken om de kwaliteit van het water te borgen.
De wijze van toedienen en verstrekken van medicamenten.
De meeste medicamenten worden via de melk verstrekt aan de kalveren. Bij de bereiding van de melk is het van belang om te werken met schoon materiaal. Wekelijkse reiniging van het aanmaakvat, buffer en niet te vergeten de medicijnmengers is een must. De aanwezigheid van resten en mogelijk bacteriën, hebben een negatief effect op de werking van de toegediende medicamenten. Mocht de reiniging onvoldoende zijn dan is er het risico van versleping en de kans op ontwikkeling van resistentie bij bacteriën.
Schoon materiaal is van belang, reinig de leidingen minimaal voor het toedienen van medicamenten en na de laatste toediening van medicamenten.
Maak bij voorkeur afzonderlijke vooroplossing van de medicamenten in een kleine hoeveelheid water op de juiste temperatuur en voeg deze toe aan bij voorkeur een volle medicijnmenger (of in de vers bereide melk). Zorg voor een groot oplosvolume, hierdoor krijg je een beter verdeling en het heeft een positief effect op een juiste en correcte toediening.
Maak een oplossing met medicamenten zo kort mogelijk voor de toediening. Langer in oplossing laten staan kan de werking verminderen.
De medicamenten en eigenschappen van de medicamenten
Hoe medicamenten op te lossen verschilt per medicament, denk hierbij bijvoorbeeld aan pH (zuurtegraad), temperatuur of mengen/ “roeren”.
Zo hebben tetracyclines een goede oplosbaarheid in een “zuur” milieu, terwijl na-salicylaat beter oplost in een “basisch” milieu. Ook qua temperatuur zijn er grote verschillen. Preventiron© dient in “heet” water te worden opgelost. Penicillinen daarentegen juist niet te warm, aangezien deze hittegevoelig zijn en bij te heet oplossen een vermindere werking vertonen
Daarnaast kunnen sommige combinaties leiden tot een ongewenste reactie. Dit heeft vaak te maken met de eigenschappen van de medicamenten, zoals de pH (zuurtegraad) en oplostemperatuur.
Denk aan een foutieve procedure bij doxycycline, broomhexidine-zuur en na-salicylaat, de combinatie flumequine en broomhexidine-zuur. Maar dit kan ook het geval zijn bij combinatie van medicamenten met supplementen of bijsturingsmiddelen. Denk hierbij aan de combinatie tetracyclinen met bicarbonaat.
Volg bij de toediening van medicamenten dan ook het advies van uw dierenarts en mocht u een afwijking zien bij de toediening van medicamenten of niet de gewenste werking, meld dit aan uw dierenarts en doorloop de uitgevoerde procedure.